Met spijt in ons hart delen we mee dat ZIZO, het (online) magazine van çavaria, er na bijna 30 jaar mee ophoudt. Wil je weten waarom? Je leest er hier meer over. Çavaria blijft via al hun communicatiekanalen inzetten op mooie verhalen en LGBTI+ nieuws. Wil je op de hoogte blijven? Schrijf je dan hier snel in voor de nieuwsbrief van çavaria. |
Genderqueerness op het Nowhere festival
We keken er al ruim een half jaar naar uit: Nowhere, een kleinschalig 'burn' festival waar onder andere zelfvoorziening, inclusiviteit, gemeenschap en zelfexpressie centraal staan. Een weekje hossen in de Spaanse woestijn en ons niets moeten aantrekken van die pukkels op ons gezicht (er zijn geen spiegels), hoe queer we er wel of niet uitzien en hoe hard we al dan niet zweten. Enkel de connecties die je opbouwt (of bijschaaft) met andere Nobodies zijn belangrijk. En hoeveel water je drinkt. Al dat zweet moet ergens van komen.
Een volledige koffer met drag-outfits meezeulen ging niet, aangezien we op onszelf aangewezen waren voor alles, gaande van eten en water tot beschutting en gifting. Er is namelijk geen geld op deze festivals; je kan je waardering voor iemand tonen door eten/drinken te delen of door hen iets te giften of schenken dat je zelf hebt gemaakt. Het klinkt misschien nogal out of character voor wie me kent, maar ik verkoos dan toch het comfort van een volle maag boven een hele rits kostuumwissels. Geen extravagante looks om mijn non-binaire ik mee uit te drukken dus.
Dead name
Het was spannend om te bedenken welke belevenissen me stonden te wachten op de Playa. Zou dit soort progressief-denkende festivals verder kijken dan de ‘cisgender-heteronormatieve witheid’ die ik stiekem toch associeer met Burning Man (Burning Man is een jaarlijks evenement waar tienduizenden mensen een week lang in de woestijn van Nevada een experimentele gemeenschap vormen vol kunst, muziek en dans, red.) en diens afgeleiden?
Terwijl ik dacht aan alle mogelijke scenario's - best and worst case - stond er al een eerste test te wachten aan de ingang van het festival. De Spaanse autoriteiten eisen dat alle deelneemsters/deelnemers hun volledige dead name (geboortenaam), nationaliteit en ID-nummer registreren. Zo ook ik. Ik die mijn ticket had gekocht onder Louix, maar wiens paspoort verwijst naar de mythische figuur 'Louise'.
Ja, ik heb behaarde armen, slappe polsjes en gelakte nagels. Ik ben trans. Is dat een probleem misschien?
De vrouw aan de inkom wierp me een vreemde blik toe en in mijn hoofd greep ik al naar de speech voor alle politieagenten, luchthavenmedewerk(st)ers, treincontroleurs en anderen die mijn pas te zien krijgen: "Ja, ik heb een V op mijn paspoort. Ja, ik heb ook een miezerige verzameling stoppels op mijn kaak nauwelijks de naam baardgroei waardig. Ja, ik heb behaarde armen, slappe polsjes en gelakte nagels. Ik ben trans. Is dat een probleem misschien? He? He?" Maar nog voor ik mijn tirade kon afsteken, haalde ze haar schouders op. “At least it's not Amethyst Moonflower.” Blijkbaar komt het vaker voor dat mensen een andere naam gebruiken op Nowhere dan in de 'default wereld'. Zoals de vrouw die ik op het festival ontmoette en die zich elke dag met een andere voornaam zou voorstellen.
Dit voorval zou een precedent vormen voor de rest van het festival. Trans- en queerinclusiviteit was eerder impliciet aanwezig, naast de iets explicietere sekspositieve en lichaamspositieve houdingen. Het is een soort casual acceptatie dat werkt, omdat er zo'n duidelijke breuk is met een queerfobe buitenwereld. De Nobodies geven er ook geen moer om welk gender je hebt, ze willen gewoon weten of je je amuseert. (Radical self-expression houdt in dat mensen in allerlei creatieve outfits en kostuums rondlopen waarbij gender geen rol speelt, red.)
Gemeenschappelijke douches
Dat bleek heel duidelijk toen 'Het Moment' daar was. Ik anticipeerde 'Het' angstvallig met ingestudeerde bitse opmerkingen en spierengerol met spieren die ik niet heb. Want als je een week in de woestijn kampeert, zal je op een bepaald moment toch echt wel moeten douchen. Zoals alle faciliteiten (toiletten uitgezonderd) zijn de douches gemeenschappelijk en hoewel ze aan de periferie van het festival staan, worden ze niet afgescheiden door een scherm.
De eerste keer stond ik extra vroeg op om als eerste (en enige) te douchen, maar halverwege het festival hadden andere Nobodies duidelijk hetzelfde idee gekregen. Daar ging mijn tactiek. Met een heel klein hartje begaf ik me richting bevolkte douches. In mijn hoofd dreunde de mantra die ik normaal reserveer voor vrienden: “Alle lichamen zijn goede lichamen, alle lichamen zijn goede lichamen, alle lichamen... ” In mijn onderbroekje wachtte ik tot een douche vrij kwam, angstvallig vasthoudend aan dat stomme stukje stof dat echt niemand voor de gek hield.
En toen stond de wereld even stil. Er kwam een douche vrij. Het onderbroekje ging uit... En er gebeurde niets. Het enige resultaat van mijn halve paniekaanval was een Louix die welgeteld drie minuten proper was. Tot een struikel in de modder en een zandvlaag daar korte metten mee maakten.
Protect your sisters, not just your cis-ters
Een van de dingen die ik wél had ingepakt, was een T-shirt met de opdruk Protect your sisters, not just your cis-ters. Een vriendin had dat eens voor me gemaakt om de inclusie van trans* vrouwen en transfeminiene personen wel wat explicieter mag. Na een privéles in de kunst van shibari (Japanse bondage) vroeg de rope bunny (persoon die vastgebonden wordt) wat dat T-shirt betekende. “Nou, gewoon dat alle vrouwen respect en steun verdienen, niet enkel cisgender vrouwen.” Ze knikte driftig mee en porde de workshopgever aan: “Dat is nu iets waar ik achter kan staan.”
Verder wil ik ook even meegeven dat een paar dagen later iemand me spontaan koekjes kwam brengen omdat ze het T-shirt so cool vond. Geld bestaat misschien niet op Nowhere, maar gratis koekjes zijn gratis koekjes.
Cabaret en conversaties
De impliciete acceptatie van genderqueerness bleef ook niet bij oppervlakkige conversaties. Zo organiseerde het queer kamp Eat Your Art Out een Queer Beret Cabaret, waarin duchtig met gender werd gespeeld, en waarin ook non-binaire personen optraden.
Een IJslandse jongen vertrouwde me toe dat hij zich tot voor kort niet eens realiseerde dat er meer genders zijn dan man/vrouw. Dat veranderde allemaal toen hij iemand van zijn kamp leerde kennen, die even laks is met hun gender als die strikt is over consent
Ook had ik een paar openhartige gesprekken over non-binair zijn, zonder zelf ook maar naar het onderwerp te hinten. De meeste gesprekken kwamen op gang terwijl ik nagels van vreemden lakte. Een IJslandse jongen vertrouwde me toe dat hij zich tot voor kort niet eens realiseerde dat er meer genders zijn dan man/vrouw. Dat veranderde allemaal toen hij iemand van zijn kamp leerde kennen, die even laks is met hun gender als die strikt is over consent. Het zette zijn hele wereld op zijn kop, maar hield tegelijk zoveel steek.
Het mooiste gesprek dat ik op Nowhere had, moet tijdens de laatste avond zijn geweest. Als vrijwilliger hielp ik bij Welfare Enough, de safe space op het terrein als je even wilt bekomen van het feesten, van de drugs, of gewoon nood hebt aan een babbeltje. Er kwam een vrouw binnen met wie ik daarvoor al eens vluchtig had gepraat. Ik bood haar een kopje thee aan en wachtte tot ze van wal stak. Je merkt het als mensen gewoon willen praten, het hangt rond hen als een wolk. Bij haar dus ook.
Eerst kwam er een uitgebreid verhaal uit over haar jeugd, haar ouders, haar tweelingzus. Beetje bij bij beetje naderde ze het onderwerp waar ze het eigenlijk over wilde hebben; de wolk rond haar heen werd onrustig. “I'm gender queer,” zei ze plots. “And I've never told anyone. I don't know how.” Daarna volgde een lang gesprek over hoe ze haar tijd mag nemen, maar dat het haar recht is om van haar omgeving te vragen haar genderidentiteit te erkennen. Ineens was de wolk weg. Er was enkel nog zij, en een pak lichter.
Eigen verslaggeving